Πέμπτη 17 Απριλίου 2025

μερικές σημειώσεις για το εθνικό ζήτημα από ελευθεριακή σκοπιά


Α. ΤΟ ΔΗΛΗΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΙΣΜΟΥ

i. Ο εθνικισμός (ως θεωρία της ανωτερότητας του έθνους μας και ως πρακτική της προς τα έξω επέκτασής του) ήταν, είναι και θα είναι πάντοτε εχθρός. Επιδιώκουμε τη συναδέλφωση όλων των εθνών, την ανάδειξη των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών και της μοναδικότητας του καθενός από αυτά, την αμοιβαία συγχώρεση για τα μίση του παρελθόντος, τη συνεννόηση για την κοινή συνύπαρξη στην πορεία του κόσμου.

ii. Κάθε πόλεμος σημαίνει θάνατος, αίμα, θρήνος. Οφείλουμε να επιμένουμε μέχρι τέλους στην αποφυγή κάθε καινούριου πολέμου, κάθε μαζικής σφαγής νέων ανθρώπων και καταστροφής γενεών. Με εξαίρεση περιπτώσεις κατοχής λαών, κύριος υπεύθυνος για έναν πόλεμο που ξεκινάει είναι ο επιτιθέμενος.


Β. ΤΟ ΕΘΝΟΣ ΩΣ ΣΤΟΙΧΕΙΟ ΤΗΣ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑΣ ΜΑΣ

i. Το έθνος αναπόφευκτα αποτελεί συστατικό στοιχείο της ταυτότητάς μας (παιδικές αναμνήσεις, γλώσσα, ιστορικές αναφορές, κουλτούρα-πολιτισμός). Όλες μας οι πρωταρχικές γνώσεις, εμπειρίες και προβληματισμοί σχετίζονταν με αυτό και ακόμη και σήμερα επηρεάζονται σε σημαντικό βαθμό από τον συγκεκριμένο παράγοντα. Χρειάζεται να μελετήσουμε την επιρροή του έθνους μας στη συγκρότηση της προσωπικότητάς μας, να ενσωματώσουμε όσα στοιχεία του κρίνουμε γόνιμα και να προσπαθήσουμε να αποβάλλουμε τα υπόλοιπα. Η προσωπικότητά μας και ο χαρακτήρας μας δεν διαμορφώνονται σε άδειο χαρτί και είναι αδύνατο να διαγράψουμε τον εαυτό μας, αν θέλουμε να μην είμαστε ένα φύλλο στον άνεμο χωρίς κανένα έδαφος να στηριχθούμε, πρέπει να διατηρήσουμε μερικές από τις αναφορές μας, να μην κόψουμε όλες μας τις ρίζες αλλά να τις φέρουμε στα μέτρα μας. Άλλωστε κάθε έθνος, στο παρόν, ανήκει πρώτ' απ' όλα στα παιδιά του και όχι στους μύθους του παρελθόντος. Πιο συγκεκριμένα για την Ελλάδα, ας δούμε τι θέλουμε να διατηρήσουμε από τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της, τί να απορρίψουμε και με τί να το αντικαταστήσουμε.

ii. Αν πάνω απ' όλα αγαπάμε τη ζωή και τον άνθρωπο, αυτό πρέπει να αφορά την υπαρκτή σημερινή ζωή και τον υπαρκτό σημερινό άνθρωπο, το συνάνθρωπο, όχι αφηρημένες αντανακλάσεις τους. Αγωνιζόμαστε λοιπόν για τη βελτίωση της ζωής και την ελευθερία των ανθρώπων που αυτή τη στιγμή ζούμε μαζί και δίπλα τους, η οποία θα προετοιμάζει παράλληλα και την ευτυχία των επόμενων γενιών. Η αγάπη μάλιστα προϋποθέτει και συνεπάγεται το σεβασμό, άρα αφενός αποφεύγουμε να προσβάλλουμε ό,τι για τον λαό έχει βαρύνουσα σημασία ακόμη κι αν εμείς δεν το ενστερνιζόμαστε, αφετέρου μελετάμε πώς και γιατί απέκτησε τόσο μεγάλη αποδοχή από ανθρώπους για τους οποίους λέμε ότι νοιαζόμαστε. Αποκλείεται όλοι να παραπλανήθηκαν εκτός κι αν θεωρούμε ότι η κοινωνία  είναι συνολικά αφελής κι εμείς πεφωτισμένοι, άρα να αναβάλλουμε επ' αόριστον την εφαρμογή της αυτοοργάνωσης.


Γ. Η ΧΩΡΑ ΠΟΥ ΚΑΤΟΙΚΟΥΜΕ ΩΣ ΤΟ ΚΥΡΙΟ ΠΕΔΙΟ ΔΡΑΣΗΣ

i. Η πολιτική ασκείται κυρίως μέσα στα πλαίσια της ίδιας μας της χώρας, ελάχιστα επηρεάζουμε προς το παρόν τις εξελίξεις των άλλων εθνών ακόμη κι όταν επιχειρούμε να τα προσεγγίσουμε. Η συνεννόηση και η σύμπραξη με ανθρώπους και ομάδες άλλων γλωσσών, αναφορών και συλλογικών εμπειριών είναι πολύ δυσκολότερη και πιο αργή. Πόσο άραγε συμβάλλαμε στους αγώνες των λαών, για παράδειγμα, του Λιβάνου, της Αρμενίας και της Ναμίμπια, ή μήπως απλώς οριακά γνωρίζουμε την ύπαρξή τους;

ii. Αν η μοίρα καθενός-καθεμιάς επηρεάζεται σημαντικά από το μέλλον ολόκληρου του πλανήτη, τότε ακόμη περισσότερο και πολύ πιο έντονα καθορίζεται από το μέλλον της ίδιας του της χώρας. Μία εθνική καταστροφή είναι την ίδια στιγμή καταστροφή για τον κάθε άνθρωπο ξεχωριστά που ζει και έχει τη βάση του στη χώρα, ανεξαρτήτως καταγωγής.

iii. Ένας πόλεμος ή μία κατοχή αλλάζει δραματικά τις ζωές όλων, μάς επιβάλλει με τον πιο εξουσιαστικό και βίαιο τρόπο νέα ήθη/νόμους/συμπεριφορές/πολιτισμό και μάς κάνει υποτελείς ή πρόσφυγες, αφήνοντας εφιαλτικά βιώματα δικά μας και αγαπημένων μας. Δεν είναι ένα απλό "πολιτικό" γεγονός και το μέγεθος της καταστροφής που φέρνει μάς εξαναγκάζει να μην θεωρούμε τον πόλεμο ως μία αμελητέα πιθανότητα με την οποία δεν χρειάζεται να ασχοληθούμε. Αντίθετα, καθορίζει ανεπανόρθωτα την εξέλιξη της ζωής μας αλλά και συνολικά της γενιάς μας και είναι επιτακτική η αποτροπή του.


Δ. ΕΘΝΟΣ, ΣΥΝΟΡΑ, ΧΑΜΕΝΕΣ ΠΑΤΡΙΔΕΣ

i. Κάθε έθνος μπορεί να μεριμνά για την ελεύθερη και ανεξάρτητη ύπαρξη και έκφρασή του, χωρίς να καταπιέζει άλλα έθνη ή ανθρώπους.

ii. Κάθε έθνος έχει αυτονόητο δικαίωμα να αμυνθεί στον επίδοξο κατακτητή και να αντισταθεί στην εξουσία που σκοπεύει να του επιβάλλει.

iii. Δεν θέλουμε αλλαγές συνόρων, άλλωστε με βάση την ελευθεριακή θεωρία σκοπεύουμε στη σταδιακή κατάργηση των κρατών άρα και των συνόρων (όχι όμως και των ιδιαίτερων πολιτισμικών στοιχείων κάτε τόπου). Υπεύθυνο για κάθε νέα σφαγή είναι το κράτος που επιδιώκει να μεγαλώσει τα σύνορά του. Όχι άλλο αίμα!

iv. Οι χαμένες πατρίδες διαφόρων λαών να αποκατασταθούν μέσω της συναδέλφωσης των εθνών και της δυνατότητας καθενός να επισκέπτεται και να κατοικεί ελεύθερα όπου επιθυμεί ανά τον κόσμο, με σεβασμό στους κανόνες και τον τρόπο ζωής της αντίστοιχης κοινωνίας-κοινότητας. Η εκδίκηση φέρνει μόνο περισσότερο αίμα και περισσότερο πένθος, οδηγώντας σε ατέρμονους κύκλους βίας που δεν αφήνουν τις κοινωνίες και τα άτομα να αναπτυχθούν ελεύθερα.

v. Αγκαλιάζουμε την ανάμειξη των πολιτισμών και τη συνύπαρξη των εθνικοτήτων, στο βαθμό που υπάρχει αμοιβαίος σεβασμός, συμφωνία με τον πολιτισμό και τα ήθη της εκάστοτε περιοχής και δυνατότητα ποιοτικής διαβίωσης για όλους και όλες.


E. ΤΙ ΚΑΝΟΥΜΕ ΣΗΜΕΡΑ

i. Εφόσον ποτέ δε θελήσαμε να γίνουμε κυβέρνηση ή κράτος, η επιρροή και η δράση μας (όπως σε κάθε ζήτημα, έτσι και στο εθνικό) θα πρέπει να αναπαράγονται "από τα κάτω" και μέσα στην ίδια την κοινωνία, με τις όποιες δυνάμεις που διαθέτουμε.

ii. Σταθερά πρέπει να πραγματοποιούμε εκτενή μελέτη-ανάλυση των διεθνών σχέσεων και των γεωπολιτικών συνθηκών, διαμορφώνοντας συγκροτημένη αντίληψη για τη θέσης της Ελλάδας εντός τους.

iii. Ανυποχώρητη αντίσταση σε κάθε μορφή εθνικισμού, ρατσισμού και φασισμού. Δεν επιτρέπεται να αφήνουμε το δηλητήριό τους να μολύνει την κοινωνία και να καταστρέφει ζωές.

iv. Σιγά-σιγά να επιχειρήσουμε να υποδεχθούμε μετανάστες και μετανάστριες στις δομές και στους χώρους μας (μαθήματα ελληνικών, εκδηλώσεις-συνελεύσεις με παρουσία διερμηνέων, μεταξύ μας τριβή με την κουλτούρα και τις αξίες κάθε τόπου, ενεργή συμμετοχή σε όλες τις διαδικασίες μας). Να γίνουν ισότιμα μέλη των κύκλων μας και όχι απλώς "αποδέκτες βοήθειας".

v. Στεκόμαστε ενάντια σε όλες τις επιθετικές πολεμικές κινήσεις, ιδιαίτερα σε όσες μας αφορούν πιο άμεσα. Είτε δηλαδή στην επίθεση του ελληνικού κράτους προς άλλα, είτε άλλων κρατών απέναντι στο ελληνικό. Στην πρώτη περίπτωση οφείλουμε να κάνουμε σαμποτάζ με κάθε τρόπο στην επίθεση και να στηρίξουμε έμπρακτα τον πληττόμενο λαό, ενώ στη δεύτερη αντιστεκόμαστε με όλα τα μέσα στον εισβολέα και υπερασπιζόμαστε την ελευθερία, τον τόπο και το λαό μας.

vi. Επιδιώκουμε να αποκτήσουμε επαφή και συντροφικές σχέσεις με ομάδες άλλων χωρών, ιδιαίτερα των γειτονικών, με σκοπό να συμβάλλουμε από κοινού στην ανταλλαγή σκεπτικών και πολιτισμικών αναφορών, στον περιορισμό της πιθανότητας ενός νέου πολέμου και στην αρμονική συμπόρευση των λαών.